چشم می بیند؛ بدیهی است.

خود را نمی بیند؛ بدیهی است.

چشم را فقط در آینه می توان دید؛ بدیهی است.

پس برای ادراک «من» باید آینه ای یافت.

با من بیا؛

من و تو آینه ایم. منِ حقیقی، تصویر درون آینه است.

تصویر آینه مابإزا دارد؛ یعنی واقعی هست که این تصویر، تصویر اوست؛

او کجاست ؟ او کیست ؟

خب؛ حال این من می خواهد خود را بشناسد.

برای شناخت دو چیز لازم است:

1 ـ من باید آینه را درست در مقابل او بگیرد.

2 ـ چشم او به من نگاه کند. تا من بداند که کیست.

شرط اول برای معرفت عالم کافی است. چرا ؟ چون اگر آینه ات را در مقابل او گرفتی، او به هر جا که بنگرد، چشم آینه نیز به همانجا می نگرد.

شرط دوم برای معرفت نفس لازم است. زیرا اگر چشم او به من نگاه کند، چشم من نیز به او نگاه می کند ؛ معارفه ای حاصل می شود که، این همان است   .

دیگر این همان است را هم نمی گوید؛ ساکت می شود؛ آرام می شود؛ مدهوش می شود؛ بیهوش می شود؛ نیست می شود؛ 

هر که شد جویای دیدار خدا

چون خدا آمد شود جوینده، لا

(در این حوالی است که اگر جویای احوالش شوی، انا الحق می گوید ).

اگر او لطفی نکند ! و چشمش را منصرف نکند؛ من، می میرد.

اما اگر منصرف کرد، باز می گردد؛ باز می گردد با خاطره ای شیرین.

اگر طالب معرفتیم، باید تلاش کنیم:

اول، آینه را تمیز کنیم.

وَ جَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَکِنَّةً أَنْ یَفْقَهُوهُ وَ فِی آذَانِهِمْ وَقْراً[1]

 دوم، در مقابل او قرار بگیریم.

إِنَّکَ لاَ تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَ لاَ تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ[2]

 سوم , دید چشم را به خود معطوف کنیم.

وَ إِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ[3]

 خب؛ بسم الله: 

فَمَنْ کَانَ یَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ؛

 فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صَالِحاً؛

 وَ لاَ یُشْرِکْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَداً[4]

به جائی هم رسیدین، به این زیر پا هم یه نگاهی بکنین.